محسن سلیمان زاده؛ فرهاد خرمالی؛ محمد سهرابی؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ مارتین کهل
چکیده
پوستههای زیستی خاک گروه گستردهای از سیانوباکتریها، جلبکهای سبز، گلسنگها، خزهها و جانداران دیگر هستند، که در سرزمینهای خشک و نیمه خشک کارکرد ویژه ای در چرخه جهانی کربن و افزایش کربن آلی خاک دارند. کربن آلی خاک که آمیختهای ازبخش های گوناگون است، یکی از شناسههای مهم برای بررسی کیفیت خاک میباشد. پوستههای ...
بیشتر
پوستههای زیستی خاک گروه گستردهای از سیانوباکتریها، جلبکهای سبز، گلسنگها، خزهها و جانداران دیگر هستند، که در سرزمینهای خشک و نیمه خشک کارکرد ویژه ای در چرخه جهانی کربن و افزایش کربن آلی خاک دارند. کربن آلی خاک که آمیختهای ازبخش های گوناگون است، یکی از شناسههای مهم برای بررسی کیفیت خاک میباشد. پوستههای زیستی و فیزیکی خاک، پوشش اصلی سطح لسهای شمال استان گلستان در شیبهای رو به جنوب و قله شیب میباشند. از اینرو بررسی باهدف شناخت کارکرد پوستههای زیستی گلسنگی بر کربن آلی و بخشهای فراهم کربن خاک انجام شد. پس از انجام بررسی میدانی دو گونه از پوستههای زیستی گلسنگی غالب گردآوری و پس از شناسایی در آزمایشگاه، نمونهبرداری از خاک زیر آنها و پوستههای فیزیکی از عمق 0-2 و 2-5 سانتیمتری انجام شد. کربن و بخشهای گوناگون کربن آلی فراهم نمونههای خاک اندازهگیری شدند. یافتهها نشان داد که پوستههای زیستی گلسنگی مایه افزایش کربن آلی و بخشهای کربن فراهم خاک در برابر پوسته فیزیکی شدهاند. خاکهای زیر پوشش گونه Diploschistes diacapsis دارای اندازههای بیشتر کربن و بخشهای فراهم کربن آلی خاک در برابر گونه Fulgensia fulgens و پوسته فیزیکی بودنند. کربن آلی همبستگی بالایی با کربن بیومس میکروبی، کربوهیدرات و کربن عصارهگیری شده با آب داغ داشت. بنابراین میتوان از این سه شناسه برای ارزیابی کیفیت خاک در این سرزمین بهرهگیری کرد. بودن پوستههای زیستی گلسنگی مایه افزایش کربن آلی خاک میشود و در نتیجه سطح افزایش کیفیت و پایداری خاکهای لسی منطقه میشود.